Dit wil je weten over lipoedeem, sporten en Quadrivas:
Lipoedeem en pijn tijdens en na het sporten
Vaak hoor ik dit verhaal tijdens de intake: ‘Al jaren doe ik een paar keer per week aan krachttraining, maar mijn benen (en soms ook armen) blijven groeien, het sporten kost steeds meer moeite en elke keer heb ik enorm veel last van spierpijn’. Oke, een beetje spierpijn is normaal na het sporten, maar zoveel en vaak dagen achtereen? Ze vragen zich allemaal af hoe dit kan.
In dit artikel ga ik in op de oorzaken van deze klachten, en vertel ik je wat je wel kunt doen op sportgebied om je Quadrivastherapie te ondersteunen.
Feiten:
👉 75% van alle vrouwen heeft of krijgt te maken met bloedcirculatieklachten.
👉 11% van de vrouwen in de westerse wereld heeft of krijgt lipoedeem.
👉 Circa 80% van de lipoedeem patiënten geeft haar pijn een score van minimaal 5 (op schaal 1-10) en 11% geeft zelfs aan dat de pijn ondragelijk is. Doordat de pijn leidt tot een verminderde kwaliteit van leven en soms zelfs depressie, is vermindering van pijn vaak het belangrijkste doel van de behandeling van lipoedeem.
👉 Er ligt een zwakte of beschadiging van de interne transportcapaciteit (bloedvaten en lymfevaten) aan de aandoening lipoedeem ten grondslag.
👉 Het doel van krachttraining is het verbeteren van kracht en grootte van de spieren. Dit wordt gedaan door de spieren te belasten.
👉 Als je langer dan 72 uur spierpijn hebt, dan is dit een teken dat jouw spieren niet goed herstellen. Dit kan in sommige gevallen leiden tot verlies van spiermassa in plaats van spieropbouw.
Spierpijn
Bij iemand die géén lipoedeem of andere klachten heeft, bestaan er 2 theorieën omtrent spierpijn.
1. Spierspasme theorie
De spierspasme theorie stelt dat metabole veranderingen een verhoogde spiertonus(spanning) veroorzaakt.
Door de stapeling van metabolieten zoals melkzuur in de spieren tijdens en na de training/ prestatie, treedt er een zodanige vaatverwijding in de spier op dat er vocht tussen de cellen treedt.
Deze zwelling in de ruimte tussen de cellen in, belemmert de bloedvoorziening in de spier. De zwelling en zuurstofgebrek prikkelen de vrije zenuwuiteinden in de spier, waardoor je pijn voelt.
2. Weefselbeschadiging theorie
De weesfelbeschadiging theorie stelt dat ongetrainde mensen die een matige inspanning leveren, al de ordening van de sarcomeren ontregelt, waarbij Z-lijnen beschadigen.
“Sarcomeren zijn de kleinste structuren van een spier die voor het samentrekken zorgen van een spier. Een Z-lijn is een schijf van eiwitten die dwars loopt over de spieren die het skelet aansturen.“
De matige inspanning zorgt niet alleen voor ontregeling van sacromeren en beschadiging van de Z-lijnen. Ook verhoogde concentraties van weggelekt myogblobine (is een eiwit dat zuurstof bindt in de spier) uit beschadigde spiercellen in urine, zijn aangetoond.
Een verhoging van myoglobine in de urine wijst op bindweefselschade. De ontstekingsreactie die volgt op de weefselbeschadiging veroorzaakt zwelling van de spieren.
De pijn is een gevolg van spanning in de spierweefsel en prikkeling van de (vrije) zenuwuiteinden van de spier.
Maar wat dan als je wél al last hebt van zware, pijnlijk benen? Wat gebeurt er dan in je armen en benen tijdens en na het sporten?
Zuurstoftekort in het weefsel
Eerst in het kort: wat doen de bloedvaten?
Het hart pompt bloed door het lichaam. Via de slagaderen brengt het zuurstof en voedingsstoffen naar alle lichaamscellen. In de cellen wisselen stoffen uit, en ontstaan er afvalproducten. Deze voeren de aderen weer terug naar het hart. Er zijn dus twee verschillende stromen op het gebied van bloedcirculatie.
Specifiek bij lipoedeem ontstaat er zuurstoftekort in het weefsel (hypoxie). Naast pijn hebben vrouwen met lipoedeem vaak ook last van een snel verzuurd gevoel in de benen. Hier lees je over de nieuwste inzichten van het ontstaan van lipoedeem.
Wat veroorzaakt de pijn?
Door een groot aantal ontstekingscellen in het vetweefsel (inflammatie), ontstaat ook een verhoogde gevoeligheid van de pijnzenuwen (neurogene inflammatie). Tijdens het sporten is het belangrijk dat er veel aanvoer van bloed is. Maar wanneer de doorbloeding verstoord is, en er niet voldoende afgevoerd kan worden, ontstaat er stagnatie in het weefsel en dat geeft pijn. Aderen (venen) sturen normaal gesproken bloed terug naar het hart om meer zuurstof te krijgen. Als er veneuze stasis is, kunnen de aderen het bloed van de benen niet terugsturen naar het hart . Bloed verzamelt zich rond de heupen en benen en veroorzaakt zwelling, druk en pijn. De meeste pijn komt echter van de bloedvaten zelf, die beschadigd zijn en/of (chronisch laaggradig) ontstoken.
Soms wordt gezegd dat het drukken van de vetcellen tegen de zenuwen dit veroorzaakt. Dit is echter niet erg waarschijnlijk. Dit soort pijn ontstaan namelijk ook niet bij toename van ‘normaal’ onderhuids vet of bij zwelling door vocht.
En nu dan?
Don’t push it too hard! Knap hopeloos is het! Als je alle energie aan het aanwenden bent om achteruitgang van je weefsel te voorkomen en omdat je wilt dat de omvang van je lijf minder wordt… en dan bereik je precies het tegenovergestelde met een beetje pech.
Wat kun je dan wel doen wanneer je geen Quadrivastherapie volgt: Zwemmen, yoga, fietsen, lopen, al die sporten met low impact zijn heel geschikt voor lipoedeem.
Mocht je het traject van Quadrivas al zijn gestart, en je bent helemaal fan van krachttraining, wacht dan tot je een aantal behandelingen gehad hebt, en groen licht krijgt van je behandelaar. De inflammatie en fibrose-vorming van het weefsel is dan al wat teruggedrongen, en de transportcapaciteit van de bloedvaten al verbeterd. Probeer na dat seintje pas weer te starten met krachttraining. Zo heb je grote kans op meer profijt hebt van je inspanningen.
Iedere Quadrivas-therapeut zal na verloop van de behandelingen de cliënt aanraden om een vorm van beweging te kiezen die de spierkracht vergroot.